Shit happens, maar ‘double trouble’ kun je voorkomen.
In de loop van de jaren dat ik training gaf, merkte ik een groot verschil in het omgaan met onplezierige momenten en stress tussen jongeren en ouderen in mijn groepen. Bij de jongeren tot een jaar of dertig leek het dat een onplezierig of stressvol moment een tijdelijke vergissing was, een tijdelijke verstoring van hoe het hoort te zijn. Het leven hoort namelijk goed, tof, cool, leuk, mooi en relaxed te zijn. Kijk maar naar Facebook.
Ze leden dan ook extra onder de momenten dat ‘shit happens’. Veel voorkomende reacties waren die van zelf-veroordeling: “dit moment in mijn leven is niet fijn, dat is niet oké,… ik ben niet oké”. Toen ik dat eens noemde tijdens een training, zat er toevallig een psychologe in de groep die hier voor werkgevers onderzoek naar had gedaan, en mijn observatie bleek te kloppen.
Het nadeel was dan ook dat de jongeren veel eerder uit balans raakten en minder frustraties aankonden dan ouderen.
De ouderen in mijn groep leken gemakkelijker om te kunnen gaan met ook de minder prettige momenten van het leven, ze weten: het hoort erbij. En als we kijken naar het leven is dat natuurlijk ook zo. Prettig en onprettig en neutraal wisselen elkaar af.
Dus shit happens. Iedereen is onderhevig aan verlies en winst, wordt wel eens geprezen en dan weer afgekeurd, je kunt soms een goede reputatie hebben en dan een minder goede, en iedereen ervaart plezier en pijn.
Hoe we er mee omgaan maakt veel uit in hoe gelukkig of ongelukkig we zijn. Hoe veerkrachtig en open we in het leven kunnen staan.
Dus wat kun je doen om de boel er niet erger op te maken? Om double trouble (ook wel secundair lijden genoemd) te voorkomen en misschien tegenslag, het ‘primaire lijden’ waar kan zelfs vóór je te laten werken?
Op een moment dat je merkt dat iets pijnlijk of erg onaangenaam is, bijvoorbeeld, je hebt ruzie. Of je bent ziek, hebt pijn, of je voelt je verdrietig, boos, angstig.
Of misschien besef je ineens je dat je al midden in de double trouble zit en al dagen wat lam te veel op Facebook hangt, weer erg ongezond en te veel eet en veel drinkt. Misschien merkt dat je wat meer afreageert op je omgeving.
Een bekende reactie is dat je het liefst weg wilt bij deze ervaring, (natuurlijk!) in de hoop dat het dan ophoudt. Er is verzet.
Weet dan dat uit onderzoek blijkt dat als we dingen niet willen ervaren, juist dat de boel er erger op maakt. (Als je bijvoorbeeld een pijnlijke emotie heel precies observeert, houdt ie maximaal 90 seconden aan.)
En het vraagt zelf-compassie om moeilijke ervaringen echt toe te staan.
Dus zonder iets weg te willen oefenen, probeer het volgende eens:
- Ga ergens rustig zitten, zet bijvoorbeeld het wekkertje op je telefoon op 10 minuten.
Begin met de intentie dat je zonder oordeel naar datgene gaat kijken wat je simpelweg nu als mens ervaart. Wetende dat je niet de enige bent, maar dat het menselijk is. - Onderzoek heel zorgzaam eens, wat ervaar ik in mijn lichaam? Is er spanning, pijn, onrust? Kijk of je kunt verzachten rond dat wat er te voelen is en erken wat je voelt met een innerlijke “ja, dit is er nu”.
- Onderzoek vervolgens eens welke gevoelens er zijn: verdriet, angst, boosheid? Ook hier, vertel jezelf: “het is oké om dit te voelen, het is niet prettig, maar oké om te voelen”. Merk je dat je je gevoelens beschrijft als ‘geïntimideerd’, ‘onderdrukt’, ‘in de steek gelaten’ etc.? Herken dan dat het gedachten zijn over wat je vindt dat iemand anders doet en onderzoek wat je voelt als je deze gedachten hebt: benauwd, angstig, woedend?
- Welke gedachten zijn er? Herken ze als gedachten met boosheid, oordelen, gedachten over jezelf of de ander.
- Breng vervolgens je aandacht naar je adem, en probeer je aandacht daar te laten rusten, zodat je zo gemakkelijk mogelijk de adem bewust kunt zijn zoals die nu is. Je hoeft er niets aan te veranderen. Elke keer dat je aandacht afdwaalt, merk je op wat er te ervaren is, precies zoals het is en breng je de aandacht weer terug naar de adem. Doe dit een of twee minuten.
- Wees je vervolgens bewust van je hele lichaam zoals het hier zit en zoals het nu aanvoelt. Herken dat delen van je lichaam prettig aanvoelen en andere onprettig. Herken de precieze gewaarwordingen als tinteling, steken, branden, stijfheid en de momenten dat je lichaam misschien verstrakt rond de ervaring. Blijf je lichaam verzachten rond de onprettige ervaringen sta zowel prettig als onprettig toe.
Vraag jezelf vervolgens vanuit jouw wijsheid: wat heeft dit moment nodig? Of wat heb ik nodig? Steun, zelf-compassie, rust? Kan ik dat organiseren? Of is er wat dat je op dit moment in elk geval voor jezelf doen?
Soms is er niets in praktische zin te doen, maar het maakt een wereld van verschil als je jezelf en dit moment in elk geval met zelf-compassie tegemoet treedt.
Voel je verder altijd welkom om mij te bellen of mailen om voor een gratis sessie van een half uur via Skype of telefoon. Ik kijk graag even met je mee hoe je liefdevol om kunt gaan met het primaire lijden in je leven om ‘double trouble’ of secundair lijden te voorkomen.
Of als je aan een ‘Boot Camp” zelf-compassie toe bent: je kunt mee op een van de retraites in Spanje of Nederland. Ik geef ook speciale Gezond Ziek Zijn-retraites.
Take care, en weet als je liefdevoller met jezelf omgaat, ga je als vanzelf gezonder en liefdevoller met je omgeving om, (zonder jezelf weg te geven.)
Warme groet,
Sietske