Hoe zorg jij voor jouw hulpbronnen?

“Anything can happen, anytime” zeg ik al jaren regelmatig tegen mezelf.

Vooral als je al lang leeft met een grillige chronische ziekte (mijn beste zenleraar noem ik het wel eens) merk ik hoe belangrijk het is open te staan voor verandering en er liefdevol mee om te kunnen gaan. En te beseffen dat veranderlijkheid een gegeven is, in alles.

Hoe raar het misschien ook klinkt, zelfs veranderingen ten goede kunnen onrust geven. Toen ik jaren geleden nog niet zo goed met onvoorspelbaarheid om kon gaan, mopperde ik wel eens dat ik er zelfs niet eens op kon rekenen me altijd heel slecht en uitgeput te voelen.

Om kunnen gaan met verandering zou je stressbestendigheid of veerkracht kunnen noemen.
Voor ons allemaal belangrijk.
Zijn we wakker genoeg om te herkennen wanneer er een verandering in ons of onze omgeving is die iets van ons vraagt?
Misschien een aanpassing in keuzes, of levensstijl.
Hebben we ruimte om nieuwe stappen te kunnen zetten als het nodig is? Hebben we genoeg (innerlijke) hulpbronnen om stappen te zetten die we belangrijk vinden?

Ik heb in de grote veranderingen van onder andere mijn gezondheidssituatie, maar ook in grote levenskeuzes die ik maakte, ervaren hoe belangrijk het is goed te zorgen voor je hulpbronnen.
Fysiek, emotioneel, mentaal, sociaal en financieel. Om bewust om te gaan met tijd, energie, aandacht en onze prioriteiten. Vooral dat laatste ook: als we in contact zijn met wat echt belangrijk is, met onze diepste waarden, is dat voedend en stuurt het onze keuzes op een manier die energie geeft.

Waarin investeren?

De laatste jaren, waarin ik periodes had waarin ik heel gezond was en kilometers hardliep langs zee, krachttraining deed op de sportschool, een nieuw bedrijf startte, naar Spanje emigreerde en verliefd werd en ook een periode had waarin ik ineens weer heel ziek was door een fiks ontregelde schildklier, was ik vooral dankbaar voor alle uren die ik geïnvesteerd had in de “vier levensvrienden”.
Levensvrienden zijn essentieel, en zeker ook de ‘innerlijke levensvrienden’ en die bedoel ik hier.

De ‘vier levensvrienden’ is een benaming voor vier ondersteunende gemoedstoestanden die je kunt ontwikkelen via meditaties die al bestaan vanuit de tijd van de Boeddha.

1. Over de eerste gemoedstoestand of levensvriend schreef ik eerder al: metta of liefdevolle vriendelijkheid, de wens dat het ieder levend wezen goed gaat.
2. De tweede is mededogen of compassie: kom je lijden tegen bij de ander of jezelf, dan opent het hart zich in mededogen en voel je zowel liefde als empathie, je blijft in balans en aanwezig bij de pijn, bent getuige en er is de wens dat het lijden mag verminderen.
3. De derde is medevreugde. Ontmoet je iemand die voorspoed of geluk heeft, dan is het bevrijdend en heerlijk om medevreugde te voelen. Ik heb gemerkt dat ik dat gemakkelijk kon voelen altijd al, en dat is handig als je regelmatig dingen niet kunt doen die anderen wel kunnen. Je kunt blij zijn zonder zelf alle mooie dingen mee te maken. Echt kunnen genieten van het geluk van de ander geeft extra geluk in het leven en is een mooi medicijn tegen jaloersheid. Als je leeft met ziekte is het helemaal fijn als deze kwaliteit krachtig ontwikkeld is.
4. En de vierde is gelijkmoedigheid. Gelijkmoedigheid helpt je de bewegingen in het leven te accepteren, je wint en verliest, wordt gezonder, dan weer zieker, hebt succes en faalt, krijgt lof en dan weer blaam. Daar zijn we allemaal aan onderhevig. Niet hechten aan het een of het ander helpt om mee te bewegen en in balans te blijven. En ook gezondere keuzes te maken.

Hoe werken de levensvrienden door in je leven?

Van: ‘oh nee’ naar ‘oké,….’

Toen ik vorig jaar september na een fitte periode op een nacht ineens wakker werd met bijna ondraaglijke pijnen in mijn rug en benen en alleen nog maar diep ademend heen en weer door het huis kon lopen, hoorde ik mezelf niet zoals eerder wel denken: ‘oh nee!!!’ maar was er de gedachte: “Okeeee,…dit is er en nu,…”
“Wat is er nodig?”
Het voelde zoveel zachter en liefdevoller aan.
Ik ben op zulke momenten erg dankbaar voor de verankering die de deze meditaties op de vier levensvrienden me geven. De term die meditatielerares Martine Bachelor gebruikt is omschrijft het mooi: ‘creative awareness’. Werkelijk aanwezig kunnen zijn in dit moment en proberen vanuit innerlijke rust en helderheid te kiezen wat we in deze situatie willen en kunnen doen.
Voor onszelf, of voor anderen.

Hoe zorg jij voor je hulpbronnen?

Volgende week geef ik een aantal tips over versterken van andere hulpbronnen.

Hieronder nog een aantal boektitels van boeken die mij inspireerden in mijn leven:

Een van de mooiste boeken die ik de laatste jaren las over veerkracht is het boek over post-traumatische groei van Michaela Haas: Bouncing forward.
Interviews, research en praktische adviezen wisselen elkaar af.

Een erg mooi en vanuit het hart geschreven boek. De vijf oefeningen, of trainingen die ze achterin beschrijft zijn grotendeels waar ik sinds 2005 mee werk.

Dit boek is enorme aanwinst en aanrader!

En een ander prachtig boek over leven met pijn en ziekte is het boek van Vidyamala Burch: Aandacht voor pijn.

Helaas niet meer te koop in de Nederlandse uitgave, wel in het Engels.